18 marca 2019 r. w „Kinie za Rogiem”
w Rzeczniowie odbyła się premiera książki pt. Nase godanie. Język mieszkańców Podkońc i okolic autorstwa
Marioli Kruk. Organizatorem spotkania była Gminna i Powiatowa Biblioteka Publiczna
w Rzeczniowie.
Na
spotkanie licznie przybyli zaproszeni goście, mieszkańcy gminy Rzeczniów – w
tym oczywiście Podkońc, bliscy autorki, m.in. przedstawiciele środowiska
bibliotekarskiego oraz nauczycielskiego, a także przedstawiciele władz: Karol Burek – Wójt Gminy Rzeczniów oraz
Maria Węgrzecka – Wicestarosta
Powiatu Lipskiego. Całość spotkania poprowadziła Krystyna Wójtowicz – Dyrektor
Gminnej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Rzeczniowie.
Książka Nase godanie. Język mieszkańców Podkońc
i okolic jest owocem pracy Marioli
Kruk – rodowitej mieszkanki Podkońc i miłośniczki tej miejscowości. Mariola
Kruk jest także autorką bloga podkonce.blogspot.com,
bibliotekarką oraz animatorką społeczną. Interesuje się historią, tradycją,
ginącymi zawodami wsi ze szczególnym uwzględnieniem swojej rodzinnej
miejscowości. Aby ocalić wspaniałe historie przechowywane w pamięci mieszkańców
przeprowadza wywiady, zbiera stare fotografie dotyczące ludzi, historii,
wydarzeń. Dokumentuje również bieżące wydarzenia.
Nase godanie dotyczy języka gwarowego mieszkańców
Podkońc i okolic, pokazuje również różne elementy życia dawnych lat. Główny
trzon książki stanowi spis wyrazów i wyrażeń gwarowych oraz potocznych wraz z
wybranymi przykładami ich użycia. Pojawiły się tutaj także formy niektórych
imion męskich i żeńskich, używanych dawniej i obecnie, a także nazwy żon
tworzone od imienia męża (nie było Florentyny, Heleny a Jankowo, Pieczkowo).
Znajduje się tutaj wykaz nazw miejscowości na terenie gminy Rzeczniów wraz z nazwami
zwyczajowymi lasów, łąk, pól, stawów, mokradeł, pastwisk oraz dróg i dróżek.
Wiele tych nazw nie ma już swych fizycznych odpowiedników. Niektóre wyszły z
powszechnego użycia, a część zmieniła brzmienie.
Publikację
urozmaicają fotografie autorstwa Marioli Kruk, przedstawiające wizualizację
niektórych haseł słownikowych. Pojawia się także dialog w gwarze, którego bohaterkami
są Wichta i Jankowo. Autorką
dialogu również jest Mariola Kruk.
Ciekawostką
jest to, że i okładka książki powstała według jej pomysłu. Natomiast wykonaniem
projektu zajęło się Wydawnictwo Kurza Stopka, które odpowiada za skład, opracowanie
graficzne oraz druk.
Opracowanie
wzbogaca tekst dr Moniki Kresy z
Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii Wydziału Polonistyki
Uniwersytetu Warszawskiego.